غربتِ مدینه

از عنبسة بن مصعب روایت است که امام صادق علیه السلام فرمود: از تنهایی و پریشانی خود در میان مردم مدینه به خدا شکایت می‌کنم! تا زمانی که شما [شیعیانِ کوفه و...] می‌آیید و می‌بینمتان و به شما انس می‌گیرم. ای کاش این ظالمِ سرکش [منصور دوانیقی] مرا رها می‌کرد تا در «طائف» حصاری سنگی بنا کنم و به همراه شما در آن ساکن شوم و به او ضمانت می‌دادم که هرگز از جانب ما هیچ گزندی به او نخواهد رسید.

از عیص بن القاسم روایت است که گفت: به همراه دایی‌ام سلیمان بن خالد بر ابو عبد الله الصادق علیه السلام وارد شدیم. به دایی‌ام فرمود: این جوان کیست؟ گفت: خواهرزاده‌ام. فرمود: آیا امر شما را می‌شناسد؟ گفت: آری. گفت: الحمدلله که او را شیطان [یعنی ناصبی و دشمن اهل بیت] قرار نداد! سپس فرمود: ای کاش من و شما در طائف بودیم؛ من برایتان سخن می‌گفتم و شما نیز همدم و مونس من بودید و به این‌ها [دولت بنی عباس] ضمانت می‌دادیم که هرگز بر ضدّشان قیام نکنیم.

به احتمال زیاد دو روایت بالا ناظر به یک مجلس است.

مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ یُونُسَ عَنْ عَنْبَسَةَ بْنِ مُصْعَبٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ‏ أَشْکُو إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَحْدَتِی وَ تَقَلْقُلِی بَیْنَ أَهْلِ الْمَدِینَةِ حَتَّى تَقْدَمُوا وَ أَرَاکُمْ وَ آنَسَ بِکُمْ فَلَیْتَ هَذِهِ الطَّاغِیَةَ أَذِنَ لِی فَأَتَّخِذَ قَصْراً فِی الطَّائِفِ فَسَکَنْتُهُ وَ أَسْکَنْتُکُمْ مَعِیَ وَ أَضْمَنَ لَهُ أَنْ لَا یَجِی‏ءَ مِنْ نَاحِیَتِنَا مَکْرُوهٌ‏ أَبَداً. (الکافی، ج‏8، ص215)

حدثَنِی خَلَفُ بْنُ حَمَّادٍ، عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْآدَمِیِّ، عَنْ مُوسَى بْنِ‏ سَلَّامٍ، عَنِ الْحَکَمِ بْنِ مِسْکِینٍ، عَنْ عِیصِ بْنِ الْقَاسِمِ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) مَعَ خَالِی سُلَیْمَانَ بْنِ خَالِدٍ، فَقَالَ لِخَالِی مَنْ هَذَا الْفَتَى قَالَ هَذَا ابْنُ أُخْتِی، قَالَ فَیَعْرِفُ أَمْرَکُمْ فَقَالَ لَهُ نَعَمْ، فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یَجْعَلْهُ شَیْطَاناً، ثُمَّ قَالَ یَا لَیْتَنِی وَ إِیَّاکُمْ‏ بِالطَّائِفِ‏ أُحَدِّثُکُمْ وَ تُؤْنِسُونِّی، وَ نضْمَنُ لَهُمْ أَلَّا نخْرُجَ عَلَیْهِمْ‏ أَبَداً. (رجال الکشی، ص362)

جایگاه صلوات در دعا🌷

 

هر دعائى که خداى عز و جل بدان خوانده شود از رفتن به آسمان محجوب است، تا صلوات بر محمد و آل محمد فرستاده شود.

 

مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَکَمِ وَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِی نَجْرَانَ جَمِیعاً عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ سلام اللّه علیه قَالَ: کُلُّ دُعَاءٍ یُدْعَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مَحْجُوبٌ عَنِ السَّمَاءِ حَتَّى یُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ.
الکافی، ج‏2، ص493

نجات مؤمن

از اصبغ بن نباتة آورده اند که گفت: شبی امیرالمؤمنین علیه السّلام بیرون شد؛ من و قنبر نیز در پیِ او می رفتیم. ناگاه قنبر صدای مردی را شنید که می گریست و با صدایی محزون می خواند: أَمَّنْ هُوَ قانِتٌ آناءَ اللَّیْلِ ساجِداً وَ قائِماً یَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَ یَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ ... [الزّمر : 9 ... - یا آن کسى که در طول شب در سجده و قیام اطاعت خدا مى کند و از آخرت مى ترسد و رحمت پروردگارش را امید دارد ...] قنبر ایستاد و گفت: به خدا سوگند تو را از آنان (شب زنده داران) می پندارم. امیرالمؤمنین علیه السلام دست خود را میان دو کتف قنبر زد و فرمود: 

"برو! خوابیدن با یقین، بهتر از نماز خواندن در شکّ است. ما آل محمّد [علیهم السلام]، نجاتِ هر مؤمنیم."

چون روزِ نهروان شد، همان قاری را در میان کشتگان خوارج یافتیم. قنبر رو به جنازه او کرد و گفت: امیرالمؤمنین راست گفت، ای دشمن خدا! به خدا سوگند، از من به حال تو آگاه تر بود.  

[... و به قال: أخبرنا أبی رحمه اللّه تعالى، قال: حدّثنا حمزة بن القاسم العلوی العبّاسی، قال: حدّثنا جعفر بن سلمة بن أحمد، قال: حدّثنا إبراهیم بن محمّد الثّقفی، قال: حدّثنا یحیى بن صالح الحریری، قال: حدّثنا مالک بن خالد الاسدی، قال: حدّثنا زیاد بن المنذر عن الاصبغ بن نباتة، قال: خرج أمیر المؤمنین علیّ علیه السّلام ذات لیلة یمشی و أنا خلفه و قنبر بین یدیه إذ سمع قنبر رجال یقول: قانِتٌ آناءَ اللَّیْلِ ساجِداً وَ قائِماً یَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَ یَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ [الزمر: 9 ]و یبکی و یقرأها بصوت حزین فوقف قنبر ثمّ قال: أراک و اللّه منهم، قال: فضرب أمیرالمؤمنین بین کتفیه ثمّ قال: امض نوم على یقین خیر من صلاه فی شکّ، إنّا آل محمّد نجاة کلّ مؤمن، فلمّا کان یوم النّهروان وجدنا الرّجل القارئ فی القتلى مع الخوارج، فقال قنبر: صدق أمیر المؤمنین یا عدوّ اللّه کان- و اللّه- أعلم بک منّی.] (تیسیر المطالب فی أمالی أبی طالب، صص213 و 214 ،مؤسسه امام زید بن على، صنعاء، چاپ اول، 1422 ه.ق.)

سیّد رضیّ بخشی از این داستان را روایت کرده است. (نهج البلاغة ؛ ص485؛ نشر الهجرة- خصائص الائمة علیهم السلام ؛ ص95 ؛ بنیاد پژوهشهای آستان قدس) سبط بن الجوزی نیز شبیه آن را از ابن عبّاس روایت کرده است. (تذکرة الخواص ؛ ص100 ؛ منشورات الشریف الرضیّ) دیلمی نیز داستان را بدون ذکر سند روایت کرده امّا به جای قنبر، آن را به کمیل نسبت داده است. (إرشاد القلوب ؛ ج2 ؛ ص226 ) البتّه گزارش دیلمی صرفاً نقل به مضمون است و با ادبیّات خاصّی پرورده شده و از اصالت روایت بالا برخوردار نیست.

گردآوری:  http://alasar.blog.ir/1396/11/20/najat

معنی نهی از تفرقه

امام باقر علیه السّلام در تفسیر آیه «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا» فرمود: خداوند می دانست که مردم بعد از پیامبرشان (صلی الله علیه و آله) فرقه فرقه شده و اختلاف خواهند کرد. برای همین آنان را از تفرقه نهی کرد؛ چنان که گذشتگان را نهی کرده بود و آنان را امر نمود که بر ولایت آل محمّد علیهم السلام گرد آیند و تفرقه نکنند.

عن أبی جعفر علیه السّلام، أنه قال فی قول اللّه تعالى: «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا». قال: علم اللّه عز و جل انّهم سیفترقون بعد نبیّهم صلّى اللّه علیه و آله و یختلفون، فنهاهم اللّه عن التفرّق کما نهى من کان قبله و أمرهم أن یجتمعوا على ولایة آل محمد علیهم السّلام و لا یتفرقوا.
شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار علیهم السلام ؛ مؤسسه نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین؛ ج‏1 ؛ ص239